ياصاحب الزمان

مدیر بخش «خدمات مشاوره‌ای» بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن درباره پاسخ به شبهات مطرح شده در بحث کلامی این بخش بیان کرد: عمده فعالیت و هدف اصلی ما در زمینه مباحث اعتقادی و کلامی و پاسخ‌گویی به شبهاتی است که توسط مستشرقان و افرادی در داخل کشور به قرآن و اهل بیت (ع) وارد شده است. ما در این بخش از استادان و متخصصان برجسته‌ای برای پاسخ‌گویی به سوالات و شبهات دعوت کرده‌ایم.-

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، حجت‌الاسلام و‌المسلمین دکتر محمد‌حسین توانایی اظهار کرد: فعالیت‌های بخش مشاوره‌ای نمایشگاه که امسال برای نخستین بار به‌صورت متمرکز خدمات مشاوره‌ای را ارایه می‌کند، به چند بخش تقسیم می‌شود. بخش نخست، خدمات مشاوره‌ای روانشناختی به‌صورت تخصصی و حتی روانشناسی بالینی است. بخش دوم، خدمات مشاوره‌ای مذهبی است که در زمینه مباحث فقهی، اخلاق، پاسخ به سوالات شرعی و شبهات دینی مطرح می‌شود. 

این مدرس دانشگاه افزود: در بخش سوم، خدمات تربیتی و خانواده و ازدواج مطرح می‌شود و بخش چهارم هم بخش پژوهشی است که به ارایه مشاوره به طرح‌های پژوهشی در سطح پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکترای رشته الهیات و به‌ویژه علوم قرآن و حدیث در انتخاب موضوع اختصاص دارد. هر چهار قسمت فعالیت‌های بخش خدمات مشاوره با رویکرد سبک زندگی است که شعار نمایشگاه بیست و یکم محسوب می‌شود. 

حجت‌الاسلام و‌المسلمین توانایی در تشریح فعالیت این بخش عنوان کرد: درباره بحث عصمت انبیاء (ع) و اهل بیت (ع) ممکن است سوالاتی مطرح شود. گاهی از داخل و خارج شنیده می‌شود که عصمت آن بزرگواران را زیر سوال می‌برند. ما معتقدیم که انبیاء (ع) از حضرت آدم (ع) تا حضرت خاتم (ص) همه معصوم بودند. گاهی نسبت خطایی هم که در قرآن به‌ آن‌ها داده می‌شود و گاهی آن بزرگواران از خدا طلب مغفرت کردند، مربوط به همان نظریه‌ای است که اندیشمندان و مفسران بزرگ شیعه از آن به «ترک اولی» تعبیر کرده‌اند که در تفاسیر مفسر عالی‌قدر آیت‌الله جوادی آملی یا در ادامه مباحث آیت‌الله علامه طباطبایی هم مطرح شده است. 

مدیر‌کل دفتر پژوهش‌ و برنامه‌ریزی معاونت قرآن و عترت اظهار کرد: نظر شیعه به‌طور قاطع این است که از نخستین تا آخرین پیامبر؛ از ابتدا تا انتهای عمر، همه معصوم بودند. با این‌که در این زمینه اختلاف نظرهایی وجود دارد ولی ما به‌عنوان یک مسلمان شیعه معتقدیم که همه آن‌ها معصوم‌اند. اهل بیت عصمت و طهارت (ع) از امام علی (ع) تا حضرت ولی‌عصر (عج) هم که توسط پیامبر خاتم (ص) تعیین شدند، به دلایل عقلی و نقلی که در آیات و روایات وجود دارد، عصمت دارند. در جریان برپایی نمایشگاه قرآن کریم، مشاوران متخصص ما به این شبهات به هر شکل و موضوعی پاسخ خواهند داد. 

وی درباره پاسخ‌ ‌گویی به مساله شبهات مرتبط با مباحث کلامی جدید که امروزه از سوی افرادی مطرح می‌شوند و اصل مباحث فقهی را زیر سوال می‌برند، گفت: به شبهات قدیمی‌تر در مباحث و کتاب‌های تفسیری توسط مفسران اهل سنت و شیعه پاسخ‌های بسیاری داده شده است ولی امروز مساله مهم شبهات جدید است. این شبهات از سوی افرادی که گاهی متاسفانه به آن‌ها لقب دانشمند هم داده می‌شود، بسیار عمیق است و گاهی حتی وحی را زیر سوال می‌برند. 

مدیر‌کل سابق پژوهش ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر کشور در تکمیل این بحث ادامه داد: یکی از این افراد که مباحث بسیاری را هم در حوزه اخلاق و مباحث معرفتی از وی داریم ولی با نظام و مقام معظم رهبری زاویه پیدا کرد و شان جایگاه ولایت مطلقه فقیه را که ما به آن قائلیم، زیر سوال برد و مباحثی را مطرح کرد. گاهی استنباط ما این است که متاسفانه بخشی از وحی با این دیدگاه‌ها زیر سوال می‌رود. به‌نظر می‌رسد که جوانان ما نیاز دارند که پاسخ‌های دقیق این شبهات جدید را هم بشنوند. ما برای پاسخگووی به شبهات این بخش هم مشاوران متخصصی را از حوزه و دانشگاه در نظر گرفته‌ایم. 

توانایی در این باره یادآور شد: افراد دیگری هم هستند که درباره مسایل دینی و اعتقادی از جمله عصمت اهل بیت‌ (ع) اظهار نظرهایی می‌کنند و حتی مساله امام زمان (عج) و انتظار و فرج را زیر سوال می‌برند. ما از این افراد برائت می‌جوییم و به آن‌ها هیچ اعتقادی نداریم. به‌عنوان یک کارشناسی که سال‌ها در حوزه علمیه و دانشگاه تحقیقات مفصلی را در حوزه مسایل دینی و قرآن و حدیث داشته‌ام، جوانان را توصیه می‌کنم که برای دریافتن پاسخ این‌گونه سوالات خود به نظرات آگاهان و مفسران و دانشمندان حوزه‌های علمیه قم، مشهد و اصفهان و استادان برجسته دانشگاهی مراجعه کنند که خدای ناکرده دچار خطایی در برداشت و عقاید و معرفت‌شناسی نشوند. 

مدیر بخش «خدمات مشاوره‌ای» نمایشگاه بین‌المللی قرآن درباره مباحث ارایه شده در این بخش در ارتباط با عرفان‌های نوظهور یا فرقه‌های انحرافی به عنوان یکی از موضوعاتی که امروزه گریبانگیر فضای فکری جوانان است، عنوان کرد: بیش از یک دهه است که بحث عرفان‌های نوظهور در کشور مطرح می‌شود. امروزه دوگونه عرفان نوظهور وجود دارد؛ یک دسته عرفان‌هایی مانند اوشو که مدعی دین جدیدند و دسته دیگر که مدعی دین جدید نیستند و فقط مدعی دادن معرفت و آرامش به انسانند که این گروه حتی از گروه اول هم خطرناک‌ترند، زیرا گروه اول در برابر ادیان بزرگی مانند یهود، مسیحیت و اسلام مدعی آوردن دین جدیدند که چندان پذیرفتنی نیست اما عرفان‌های جدیدتر در قالب‌‌هایی همچون مدیتیشن متعالی سعی در القای بدعت‌هایی در افراد دارند. 

دکترای علوم قرآن و حدیث درادامه سخنانش درباره عرفان‌های نوظهور گفت: به عنان مثال، مدیتیشن جدید به افراد می‌گوید که روزی یک بار می‌توانند برای حالت مراقبه تمرکز کنند. ما مراقبه را سال‌ها است در عرفان واقعی خودمان داریم. مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی کتاب «المراقبات» را نوشته و به فارسی هم ترجمه شده و این اثر بهترین کتاب برای مراقبه و حالات درونی است. آثار حضرت امام خمینی (ره) از جمله «چهل حدیث»، «دیوان شعر»، «آداب‌الصلاه» و «اسرا‌ر‌الصلاه» مملو از مباحث عرفانی است و می‌توان با اعتقاد کامل به جای این‌که به سراغ عرفان‌هایی که از شرق، هندوستان یا از آمریکای لاتین آمده‌اند، برویم و از این آثار بهره کافی را ببریم.

این مدرس دانشگاه در پایان اظهار کرد: از همکاران حوزه و دانشگاه تقاضا می‌کنم که حقایق ناب دینی و اسلامی ما را بر اساس منابع موثق عرفانی خودمان همچون قرآن کریم، دعاهای بسیار ارزشمند موجود در صحیفه سجادیه از امام‌العارفین (ع) و دعاهای عرفانی نقل شده از امام‌الموحدین علی (ع) در نهج‌البلاغه برای جوانان تشریح کنند. وقتی جوان ما با این مباحث و حتی با دیوان‌های حافظ و سعدی و مولانا از گذشته آشنا باشد  یا در عصر امروز بتواند از محضر امثال آیت‌الله جوادی آملی بهره بگیرد و از قلم بسیار روان موجود در آثار عارف بزرگ مرحوم آیت‌الله بهجت سود ببرند، هیچ نیازی به یوگا و مدیتیشن نخواهد داشت. 

حجت‌الاسلام و‌المسلمین توانایی، مدیر بخش «خدمات مشاوره‌ای» بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم، دارای مدرک دکترای علوم قرآن و حدیث و عضو هیات علمی دانشگاه است. وی پیش از این مدیر‌کل پژوهش ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر کشور بوده است و اکنون در به‌عنوان مدیر‌کل دفتر پژوهش‌ و برنامه‌ریزی معاونت قرآن و عترت در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خدمت می‌کند. وی نویسنده کتاب‌هایی با موضوعات قرآنی، مهارت‌های زندگی و راهنمای عمره دانشجویی است. از این استاد دانشگاه تاکنون ده‌ها مقاله علمی‌-‌پژوهشی و علمی‌-‌تخصصی در مجلات قرآنی و حدیثی به‌چاپ رسیده است. 

آخرین کتاب وی با عنوان «آیین و سبک زندگی؛ با تاکید بر سوالات اساسی و محوری مقام معظم رهبری» در بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن عرضه خواهد شد.